بُد اندر حدود چغاخور، لُری
لری غولدنگی ، چغاله خوری
بدش ، بختیاری وش ، آلفته نام
وز آلفتگی بخت یارش مدام
ز نادانی و خست و عشق پیل
مثل بود در بین ایل جلیل
زنی داشت کدبانو و خوشمزه
ز جمله جهان عاشق خربزه
ولی دایم از دست شوهر به رنج
چو گنجینه از دست مار شکنج
خدا داده بودش از آن شوی نیز
نر و ماده بس کرهٔ خرد و ریز
یکی سال ، فالیز لر شد خراب
که آلفته آن را نداد ایچ آب
درآمد پس تیر، مرداد ماه
ز لر کُرّگان خاست فریاد و آه
زن لر بدوگفت با حال زار
چه سازیم امسال بی سبز بار
ز تو سر زد ای ابله خر، بزه
که امسال ماندیم بی خربزه
خود این سرزنش کار آلفته ساخت
مر او را بهٔکبار آشفته ساخت
زخاک چغاخورچغک وارجست
پیاده سوی اصفهان رخت بست
به خودگفت تاکم کنم قهر زن
روم خربزه آرم از بهر زن
به گرگاب رفت و دو روزی بماند
وز آنجا به سوی چغاخور براند
یکی بار خربوزه همراه داشت
ز بار گران ناله و آه داشت
به تدبیر خود را سبک بارکرد
به هر ده قدم یک دو خربوزه خورد
نگه داشت خربوزهٔ خوب را
درشت و گران سنگ و مرغوب را
که گر دین و ایمان من می رود
وگر جان شیرین ز تن می رود
من این آخرین هدیه را پیش زن
برم تا بدانند طفلان من
که آلفته را هست غیرت بسی
ندارد چو آلفته غیرت کسی
چو شد چند فرسنگ بیرون ز راه
هوا گشت تفتیده در گرمگاه
اگرچه برونسو سبکبار بود
ولیک از درونسو پر آزار بود
ز بیم زن ارچه دهان روزه داشت
ولیکن شکم داغ خربوزه داشت
ازین حال آلفته بی تاب شد
ز تاب حرارت دلش آب شد
نگه کرد خربوزه ای دید تر
خوش اندام و زرّین چو بالشت زر
برآورد چاقو ولی یکه خورد
نهیب زن اندر دلش سکه خورد
به خود گفت : آلفته غیرت نمای
به نزدیک مردم حمیت نمای
سر و همسرانت همه نام جوی
نگهدار نزدیکشان آبروی
پس آنگاه فکری به مغز آمدش
که ارمان خربوزه آسان شدش
به خودگفت یاران سفر می کنند
ازین راه دایم گذر می کنند
ازین خربزه من ببرّم کمی
به پهنای دینار یا درهمی
کز اینجای چون مردمان بگذرند
بر این خوردن خربزه بنگرند
بگویند از اینجا گذشتست خان
شود آبرویم فزون زین نشان
سپس حمله ورگشت بر خربزه
بخورد آنچه را یافت زان خوشمزه
بینداخت آن پوست های دراز
بر آن مانده از مغز بسیار باز
چوآن خورد لختی توقف نمود
ازبن کاو شده خان به خود پف نمود!
شکمبارهٔ پر هوا و هوس
بدین رای نستوده ننموده بس
به خود گفت آن را به دندان زنم
که گوبند خان چاکری داشت هم
درافتاد بر پوست ها چون هژبر
به دندان زد آن پوست های سطبر
چو از گوشت آن پوست ها شد تهی
بیفکند و شد چند گامی رهی
به خود گفت خان اسب هم داشته
که از خربزه پوست نگذاشته
چو این نور الهامش از مغز تافت
از آن پوست هاکس نشانی نیافت
مگر دل ندادش کزان بگذرد
وزان پوست ها رنج و زحمت برد
پس آنگه بپا خاست چون نرّه شیر
که پوید سوی خانه و زن، دلیر
نگه کرد و آن تخم خربوزه دید
ز رنگ خوش آن دلش بردمید
به خود گفت هر چیز در عالمست
ز بهر نشاط بنی آدمست
من این نقش هایی که بستم همه
نبودند جز یافه و دمدمه
چه حاصل که این تخم مانم بجای
که گویند خان هشته آنجای پای
ز بهر من ایدر چه حاصل شود؟
چه خانی بیاید چه خانی رود
چو دل را به جاروب اندیشه رفت
همی خورد آن تخم و با خویش گفت
همان به که گویند از این دهکده
« نه خانی اویده نه خانی رده »
چو ازکف برون شد مهار هومن
رهایی نیابد ازو هیچ کس
سوارش اگر دشمن است ار که دوست
برد تا بدان جا که دلخواه اوست
