سیمین ساق، بانک شعر پارسی

 
قاآنی
سیمین ساق » قاآنی » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۷ - در مدح حاجی اسدالله خان شیرازی

دوشینه چون کشید شه زنگ لشکرا

سلطان روم را ز سر افتاد افسرا

باز سفید روز بپرید از آشیان

زاغ شب سیاه بگسترد شهپرا

تاریک شد سپهر چو ظلمات وندرو

تا زان ستاره چون به سیاهی سکندرا

چونان شبی درازکه پنداشتی قضا

یکره بریده نافش با روز محشرا

افروخت چهره زین تل خاکستری سهیل

چون از درون تودهٔ خاکستر اخگرا

گفتی فرشته است به بالای اهرمن

روشن فلک فراز هوای مکدرا

گردون پرستاره برآن قیرگون هوا

چون بر سر نجاشی اکلیل قیصرا

یاگفتئی به کین تهمتن به سر نهاد

پولادوند دیو زراندود مغفرا

وز اختران معاینه دیدم کنار چرخ

زانگونه کز قراضهٔ زر نطع زرگرا

مرغ هوا و ماهی دریا به خواب و من

بیدار و چشم دوخته در چشم اخترا

کز در صدای سندان برخاست کانچنانک

پنداشتی ز چرخ بغرید تندرا

گفتم هلاکیی ء که به در حلقه می زنی

گفتا نگارگفتم بخ بخ درا درا

برجستم و دویدم و در راگشود و بست

کردم سلام و تنگ کشیدمش دربرا

بوییدمش دمادم موی مجعدا

بوسیدمش پیاپی قند مکررا

هر غمزه اش به جانم صد جعبه ناوکا

هر مژه اش به چشمم صد قبضه خنجرا

از فرق تا قدم همه خان مجسما

وز پای تا به سر همه روح مصورا

بر چشم اشکبارم مالید زلف خویش

وین قصه راست شدکه به بحر است عنبرا

بر روی زرد من لب شیرین به عشوه سود

وین حرف شد یقین که به نی هست شکرا

بنشاندمش به مجلس و از زلفکان او

از بهر خویش کردم بالین و بسترا

بی شمع و بی چراغ ز روی منورش

شد همچو روز روشن بزمم منورا

آری چراغ و شمع نباید به حکم عقل

چون چهره برفروزد خورشید خاورا

گفتم بهل که عود به مجمر در افکنم

شکرانهٔ قدوم تو ترک سمنبرا

گفتا به عود و مجمر حالی چه حاجتست

با زلف و چهر من چه کنی عود و مجمرا

ماگرم گفتگوکه برآمد ز آسمان

ابری سیاه تیره تر از جان کافرا

گفتی که دزد مخزن شاه است از آن قبل

کش بود آستین همه پر در وگوهرا

هر در وگوهری که فروریخت در زمان

شد همچوگنج قارون در خاک مضمرا

جادوست گفتئی که به نیرنگ و جادویی

کرد از بخار خشک روان لؤلؤ ترا

چون بختیان مست که کف برلب آورند

توفید و ریخت کف ز دهانش بر اغبرا

گو بنگرش نشیب سپهر ار ندیده کس

در قلزمی معلق دیوی شناورا

سیلی ز هرکرانه روان شدکه هیچ کس

نارست بی سفینه گذشتن به معبرا

گفتم کنون چه بایدگفتا شراب ناب

زان می که چون سهیل درخشد به ساغرا

آوردمش به پیش شرابی که گفتئی

جان راگرفته اند به تدبیر جوهرا

زان می که گر برابر آبستنی نهند

بینند روی بچه ز زهدان مادرا

چشم خروس ریختم از نای بلبله

وز حلق بط فشاندم خون کبوترا

او مست جام می شد و من مست چشم او

یاللعجب که مستی من بدفزون ترا

آری شراب را بود ار صد هزار شور

با شور عشق یار نباشد برابرا

باری ز هرکران سخنی رفت در میان

زان سان که هست رسم حریفان همسرا

تا رفته رفته پرسشی از حال من نمود

هم زان قبل که مهتری از حال کهترا

گفتا چه می کنی و چسانی و حال چیست

مسکینی از جفای جهان با توانگرا

گفتم میان فقر و غنایم وزین قبل

خنثاست بخت من که نه ماده است و نه نرا

نفسم صبور و قلب شکور است لاجرم

خشنودم از زمانه برزق مقدرا

لیکن به حکم آن که ضرور است اکتساب

آهنگ پای بوس ملک دارم ایدرا

گفتا به فصل دی که سخن بفسرد به کام

گویی سفرکنم نکنم هیچ باورا

حاشاکه وحی صادق دانم حدیث تو

نه خود تو جبرئیلی و نه من پیمبرا

فصلی چنین که گویی از برف کوهسار

ز استبرق سفید به سرکرده چادرا

فصلی چنین که گویی کردند تعبیه

تأثیر پشت سوهان در طبع صرصرا

بالله اگر نگاه برون آید از دو چشم

چون سنگ بفسرد به میان ره اندرا

گفتم ز شوق درگه دارای روزگار

نهراسم از نسیم دی و باد آذرا

گیرم جهنده باد بود نیش ناچخا

گیرم فسرده آب بود نوک نشترا

ایدون به پشت گرمی الطاف کردگار

در یخ چنان روم که در آتش سمندرا

گفتا ز مال و حال چه داری بسیج راه

گفتم هلا بنقد دو اسب تکاورا

یک اسب بنده نیز به لار است و دزد پار

بر دست وکس درین ستمم نیست یاورا

گفتا جز این دو هیچ ضرور است گفتمش

یک مشت زر دو اسب تکاور یک استرا

ارباب جاه نقدی اگر وام من دهند

اسباب راه یکسره گردد میسرا

گفتا به قرض کس ندهد یک قراضه زر

بس تجربت که رفته درین باب مرمرا

اکنو منت رهی بنمایم به حکم عقل

لیکن به شرط آنکه شود بخت یاورا

گر خدمتی امیر بفرمایدت بری

در نزد اولیای خدیو مظفرا

فرض افتدش که هرچه توخواهی ببخشدت

از شوق خدمت ملک ملک پرورا

گفتم مرا به خدمت میر بزرگوار

ایدون وسیله باید راوی سخنورا

گفتاکه بهتر از اسدالله خان که هست

درگوش میرگفتش چون سکه برزرا

خانی که صیت جود وسخایش به شرق وغرب

ساریست چون فروغ مه و مر انورا

در زورقی که دم زنی از حزم و عزم او

او کار بادبان کند این کار لنگرا

وصف حلاوت سخنش چون رقم کنی

نبود عجب که خامه بچسبد به دفترا

از شش جهت گریخت نیارد عدوی او

مانند مهره یی که درافتد به ششدرا

مانا شکافت زهرهٔ چرخ از عتاب او

ورنه سبب کدام که چرخ است اخضرا

محروم باد حاسد او از لقای او

زیراکزین بتر نتوان یافت کیفرا

صدرا امیر دیوان دانم که با تواش

صدقیست بینهایت و مهریست بیمرا

تنها نه با جناب تو از فرط اتحاد

چون یک روان پاک بود در دو پیکرا

با خلق روزگار چنان مهربان بود

کاورا دعاکنند به محراب و منبرا

دانی تو بلکه شهری لابلکه عالمی

کاری که او نمود درین مرز و کشورا

ملکی گشود و مملکتی را نمود امن

بی زحمت سیاست و بی رنج لشکرا

چو ن موسی کلیم به یک چوب دست کرد

ملکی ز ملک مصر فزون تر مسخرا

ماران فتنه خورد بیکره عصای او

ناگشته چون عصای کلیم الله اژدرا

نازل ز آسمان شود اسما از آن بود

نامش نبی که هست نبی سان به گوهرا

آزادکردهٔ کرم اوست هرکه هست

چه طفل شیرخوار و چه شیخ معمّرا

با عدل او عجب نه که زالی چو آفتاب

با طشت زر به باختر آید ز خاورا

اندر سه مه ذخیرهٔ سی ساله خرج کرد

از بهر نیک نامی شاه فلک فرا

هرکس کند ذخیره زر و سیم وگنج و مال

او را بود ذخیره شه مهرگسترا

ایدون گواه عدل وی این داستان بس است

کاید به گوش خلق حدیثی مزورا

کامد به شهر شیراز از یک دو روزه راه

گم گشت بارگیری بارش همه زرا

هر دزد و هر طریده که دیدش به رهگذار

گشتش ز ره به خطهٔ شیراز رهبرا

غیر از رضای شاه که جوید به جان و دل

آید به چشم هردو جهانش محقرا

درگفت می نیاید القصه آنچه کرد

او ازکمال و قدر در این بوم و این برا

یک روز دم زنی اگر اندر حضور وی

در حق من شود همه کامم میسرا

تا خود چه می شودکه من از یک کلام تو

یک عمر بر حوایج گردم مظفرا

تا رسم در زمان بود ازگفته های نغز

تا نام در جهان بود ازکلک و دفترا

بادش عدو نوان و بداندیش ناتوان

دولت جوان و حکم روان یار در برا

نصرت قرین و چرخ معین فتح همنشین

حاسد غمین و بخت سمین خصم لاغرا

تازه ها

  • تک بیت قصبهای زربفت و خزهای نرم از نظامی گنجوی
  • تک بیت هم صحبتان به بازی شطرنج سرخوشند از بیدل دهلوی
  • تک بیت همه از خاطرم گریخته اند از ملک الشعرای بهار
  • تک بیت ندیدند با چرخ گردان نبرد از فردوسی
  • تک بیت تحقیق را به ما و من افتاده اختلاف از بیدل دهلوی
  • تک بیت بر من از لطف آفرین ها گفت از ملک الشعرای بهار
  • تک بیت نیست صادق دشت پیمای طلب را تشنگی از صائب تبریزی
  • تک بیت عیب پوشند و در هنر نگرند از جامی
  • تک بیت پیش آن کس کز دل گرم است در آتش مدام از صائب تبریزی
  • تک بیت در سیاست موافقش دیدم از ملک الشعرای بهار

    • تعداد ابیات منتشر شده : 510165